З Іванам Васільевічам Бабанём я быў знаёмы са школьных гадоў. Добра памятаю сустрэчы з ім, былым простым салдатам, адным з мільёнаў «кавалёў» слаўнай Перамогі над фашызмам.
Iван Васільевіч быў частым госцем у нас, тадышніх школьнікаў, дзяліўся ўспамінамі. А я як прылежны вучань, які цікавіўся гісторыяй, краязнаўствам, занатоўваў іх. У час адной з сустрэч, гартаючы свой сямейны альбом, дзе сярод іншых былі фотаздымкі ваенных і пасляваенных часоў, Іван Васільевіч падарыў мне тры фота 1945 года (такіх у яго аказалася па два экземпляры), якія прапаную паглядзець і заадно пазнаёміцца з адным з успамінаў ветэрана.
– Памятаю не толькі дні, а і кожную гадзіну баёў за Берлін. Мне не хапае слоў, каб пераказаць пякельнасць тых дзён, калі на галовы сыпаліся палаючыя галавешкі, каменне, цэгла, не лічачы ўжо асколкаў снарадаў і мін…
За кожным вуглом былі варожыя аўтаматчыкі, кожны дом даводзілася браць штурмам. З першага паверха выб’ем немцаў, а з другога яны кідаюць гранаты… Вельмі цяжка было бачыць смерць сяброў напярэдадні Перамогі… Нашай крывёй была паліта, лічы, кожная пядзя зямлі на подступах да варожай сталіцы…
Асабліва даўся мне ў знакі мой апошні бой. Было гэта 29 красавіка 1945 года ў адным з прыгарадаў Берліна. Поўным ходам ішла наступальная аперацыя. Пад нагамі зямля ад разрываў бомб і снарадаў ходырам хадзіла.
Я з мінамётам, заняўшы зручную пазіцыю, адзiн за другiм пасылаў «пачастункі фюрэру». Немцы агрызнуліся шалёным агнём. Не мінулі варожыя кулі і мяне: адной быў паранены ў правую руку, другой прастрэлена левае плячо… Вестку пра нашу Перамогу пачуў ужо ў шпіталі…
Мікалай АНТОНЧЫК, а/г Шчорсы, Навагрудскі раён